بررسی و مدیریت زیست محیطی آب,خاک و هوا- شناسایی صنایع آلوده کننده آب در محدوده استان

نوع: طرح پژوهشی
مجری /استادان راهنما:
زمان اجرا: 1379-1380

فعاليت‌ پروژه‌ گونه‌ هاي‌ نادر جانوري‌ و گياهي‌ در سال‌ 76 در مناطق‌ آبادان‌، ماهشهر، مسجدسليمان‌ و شوش‌ متمركز و اين‌ سال‌ از سالهاي‌ پربار پروژه‌ گونه‌ هاي‌ نادر مي‌ باشد، زيرا تحقيقات‌ حاصل‌ در پاره‌ اي‌ از موارد منتج‌ به‌ نتيجه‌ مطلوب‌ شده‌ است‌. بعنوان‌ مثال‌ محل‌ جوجه‌ آوري‌ اردك‌ سرسفيد مشخص‌ و معلوم‌ شد اين‌ گونه‌ در هور گرگر واقع‌ در حوزه‌ مطالعاتي‌ ماهشهر زاد آوري‌ مي‌ نمايد، همچنين‌ حدود 20 سال‌ از پليكان‌ پاخاكستري‌ گزارش‌ مشاهدات‌ و ... وجود نداشته‌، ليكن‌ در سال‌ 76 در چند محل‌ مشاهده‌ و آماربرداري‌ گرديد. در سال‌ 76 توانستيم‌ تصاوير خوبي‌ از گونه‌ هاي‌ مورد مطالعه‌ از جمله‌ گونه‌ ميوه‌ خور (نر، ماده‌ و جوجه‌) تهيه‌ نمائيم‌. گزارش‌ تفصيلي‌ موضوعات‌ فوق و ساير موارد تحقيقاتي‌ در متن‌ گزارش‌ درج‌ گرديده‌ است‌. در سال‌ 76 در نتيجه‌ 90 بار تلاش‌ مجموعاً تعداد 90 قطعه‌ ليكو تالابي‌، 94 قطعه‌ ميوه‌ خور، 2 قطعه‌ اكراس‌ افريقائي‌، 1170 قطعه‌ اردك‌ مرمري‌، 16 قطعه‌ اردك‌ سرسفيد، 45 قطعه‌ گيلانشاه‌ خالدار، 84 قطعه‌ پليكان‌ پاخاكستري‌ در مناطق‌ مطالعاتي‌ جنوب‌ پناهگاه‌ حيات‌ وحش‌ شادگان‌، هور گرگر، خوريات‌ و حوضچه‌ هاي‌ نمك‌ ماهشهر مشاهده‌ و آماربرداري‌ شده‌ است‌. دو گونه‌ عروس‌ غاز و غاز پيشاني‌ سفيد كوچك‌ كماكان‌ مشاهده‌ نشده‌ اند. آمار مشاهده‌ لاك‌ پشت‌ لاك‌ نرم‌ (لاك‌ پشت‌ فراتي‌) تنها خزنده‌ مورد مطالعه‌ شامل‌ 30 قطعه‌ و مربوط‌ به‌ منطقه‌ آبادان‌ رودخانه‌ هاي‌ كارون‌ و بهمنشير مي‌ باشد. در منطقه‌ شكار ممنوع‌ كرائي‌ واقع‌ در حوزه‌ استحفاظي‌ مسجدسليمان‌ در نتيجه‌ 90 بار تلاش‌ سالانه‌ مجموعاً تعداد 139 رأس‌ قوچ‌ و ميش‌ مشاهده‌ كه‌ از اين‌ تعداد 62 رأس‌ قوچ‌، 64 رأس‌ ميش‌ و 13 رأس‌ بره‌ مي‌ باشد. در پناهگاه‌ حيات‌ وحش‌ كرخه‌ واقع‌ در حوزه‌ استحفاظي‌ شوش‌ در نتيجه‌ 48 بار تلاش‌ جمعاً 5 رأس‌ گوزن‌ زرد شامل‌ يك‌ رأس‌ نر 4 رأس‌ ماده‌ مشاهده‌ و آمار برداري‌ شده‌ است‌.پوشش‌ گياهي‌ منطقه‌ شكار ممنوع‌ كرائي‌ با بيش‌ از 000/30 هكتار وسعت‌ كه‌ از 15/7/1376 در رديف‌ مناطق‌ شكار ممنوع‌ قرار گرفته‌ است‌ مورد بررسي‌ و شناسائي‌ قرار گرفت‌ كه‌ در مجموع‌ تعداد 86 گونه‌ گياهي‌ تا حد جنس‌ و گونه‌ مورد شناسائي‌ قرار گرفت‌ كه‌ از گونه‌ هاي‌ شناسائي‌ شده‌ تعداد 42 گونه‌ داراي‌ ارزش‌ اكولوژيك‌ و تعداد 28 گونه‌ داراي‌ ارزش‌ حفاظتي‌ است‌. منطقه‌ شكار ممنوع‌ كرائي‌ در حد فاصل‌ منطقه‌ رويشي‌ خليج‌ - عماني‌ و زاگرس‌ قرار گرفته‌ و بهمين‌ دليل‌ جزء مناطق‌ منحصر بفرد محسوب‌ مي‌ گردد و علي‌رغم‌ تخريب‌ و تجاوزات‌ گذشته‌ هنوز از شرايط‌ زيست‌ محيطي‌ مطلوبي‌ برخوردار بوده‌ كه‌ علاوه‌ بر گونه‌ قوچ‌ و ميش‌ و ده‌ ها گونه‌ جانوري‌ ديگر بعضي‌ از گربه‌ سانان‌ كمياب‌ نظير كاراكال‌ (Lynx caracal) را در خود جاي‌ داده‌ است‌.(وجود گربه‌ سان‌ مذكور را مي‌ توان‌ از دلائل‌ پايداري‌ اين‌ اكوسيستم‌ منحصر بفرد بحساب‌ آورد، گونه‌ كاراكال‌ در تاريخ‌ 23/1/77 توسط‌ يكنفر از كارشناسان‌ مشاهده‌ گرديده‌ است‌). با امعان‌ نظر بمطالب‌ فوق و همانطوريكه‌ در متن‌ گزارش‌ آمده‌ است‌ توجه‌ بيشتر مقامات‌ و مسئولين‌ ذيربط‌ سازمان‌ بمناطق‌ و زيستگاههاي‌ طبيعي‌ و ارتقاء درجه‌ حفاظت‌ مناطقي‌ همچون‌ هور گرگر و كرائي‌ و پناهگاههاي‌ حيات‌ وحش‌ شادگان‌ و كرخه‌ و ساير زيستگاههاي‌ استان‌ بمنظور حفظ‌ و احياء نسل‌ گونه‌ هاي‌ جانوري‌ و گياهي‌ موجود امري‌ كاملاً ضروري‌ و اجتناب‌ ناپذير مي‌ باشد كه‌ دربخش‌ پيشنهادات‌ در مورد مديريت‌ آينده‌ مناطق‌ و چگونگي‌ عملكرد سازمان‌ موارد لازم‌ پيش‌ بيني‌ و مطرح‌ شده‌ است‌.در سال‌ 1377 فعاليت‌ پروژه‌ گونه‌ هاي‌ نادر جانوري‌ و گياهي‌ استان‌ خوزستان‌ بمنظور بررسي‌ چهارگونه‌ پرنده‌ حائز اهميت‌ استان‌ شامل‌ هوبره‌ - بحري‌ - بالابان‌ و شاهين‌ مناطق‌ زيستي‌ گونه‌ هاي‌ فوق در قسمت‌ دشتي‌ استان‌ خوزستان‌، با توجه‌ به‌ سوابق‌ گذشته‌ انتخاب‌ گرديد اين‌ مناطق‌ كه‌ حدود 550 هزار هكتار از وسعت‌ مناطق‌ دشتي‌ استان‌ خوزستان‌ را در بردارد شامل‌ 6 زيستگاه‌ عمده‌ گونه‌ هاي‌ فوِ به‌ اسامي‌،(1) دشت‌ هنديجان‌ - ماهشهر،(2) دشت‌ زرگان‌ - اهواز،(3) دشتهاي‌ غرب‌ رودخانه‌ كرخه‌،(4) دشت‌ جفير سوسنگرد،(5) دشت‌ ديمه‌ - مربچه‌ رامشير رامهرمز، (6) و دشتهاي‌ آبادان‌ و خرمشهر مي‌ باشند. در هريك‌ از مناطق‌ فوق الذكر در يكساله‌ فعاليت‌ پروژه‌ 48 روز بررسي‌ ميداني‌ و در سطح‌ استان‌ مجموعاً 288 روز مطالعه‌ صحرائي‌ صورت‌ گرفت‌ كه‌ نتيجه‌ آن‌ 59 بار مشاهده‌ هوبره‌ - 4 بار مشاهده‌ شاهين‌ - 10 بار مشاهده‌ بحري‌ و 7 بار مشاهده‌ بالابان‌ بوده‌ است‌. همچنين‌ مشخص‌ گرديد كه‌ حضور هوبره‌ در مناطق‌ غربي‌ استان‌ بيش‌ از ساير مناطق‌ است‌ و تعداد پرندگان‌ شكاري‌ بيشتري‌ در مناطق‌ جنوبي‌ ديده‌ شده‌ است‌. در اين‌ گزارش‌ كليه‌ آمارهاي‌ بدست‌ آمده‌ از مشاهدات‌ جمع‌ آوري‌ و نقاط‌ مشاهده‌ و نقشه‌ پراكنش‌ گونه‌ هاي‌ فوق الذكر نشان‌ داده‌ شده‌ است‌.