بررسی وضعیت زیستگاه و گونه گوزن زرد ایرانی در پناهگاه های حیات وحش دز و کرخه
نوع: طرح پژوهشی
مجری /استادان راهنما: دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
زمان اجرا: 1380
گوزن زرد ایرانی بزرگترین زیرگونه گوزن زرد با وزنی بین 40 تا 100 کیلوگرم است . زیر گونه بسیار نزدیک آن گوزن زرد اروپائی می باشد. زیر گونه ایرانی یکی از نادر ترین انواع گوزن در جهان می باشد که در سالهای اخیر به عنوان گونه در معرض خطر نابودی در لیست قرمز قرار گرفته است.گوزن زرد ایرانی در اراضی جنگلی بسر می برد . رژیم غذائی متنوع داشته و تغذیه آن بر اساس فصل تغییر می کند و شامل علف ، برگ گیاهان و میوه است. به صورت گله ای زندگی می کند و نرها در فصل جفت گیری برای خود قلمرو تشکیل میدهند. سابقاّ این گونه در غرب ایران ، سوریه ، لبنان تا عراق و همچنین شمال افریقا از مرز تونس تا دریای سرخ می زیسته است اما با شکار بی رویه ، امروزه در اکثر مناطق دامنه زیست خود ، منقرض شده است .سالهای جنگ تحمیلی و شرایط جنگی پس از آن به مدت بیش از ده سال اجازه نعیین وضعیت گوزن زرد ایرانی را نداد.نقل و انتقال گوزن زرد ایرانی از مناطق دز و کرخه به زیستگاه های جدید از سال 1342اغز شده و شامل دشت ناز ساری، منطقه سمسکنده ، منطقه حفاظت شده ارژن و پریشان و جزیره اشک واقع در پارک ملی دریاچه ارومیه بوده است.از جمله عوامل تهدید کننده گونه می توان به وجود سکونتگاه های انسانی در منطقه ، قطع اشجار ، دخل و تصرف عدوانی اراضی منطقه ، اثرات جبران ناپذیر جنگ تحمیلی ،وجود مراکز آلاینده صنعتی در منطقه ، چرای دام ، آلودگی آب و ... اشاره کرد .
